Alisa Prin, aka Kiki de Montparnasse, nekrunisana kraljica pariske boemije ’20-ih, prijateljica, model i inspiracija Pikasu, Pikabiji, Koktou, Hemingveju i Fuđiti, i pored sopstvene slikarske karijere i svojevremeno provokativne biografije ostala je, ipak, najpozantija po fotografiji Man Reja Le Violin d’Ingres. Igra reči u naslovu, koja podjednako aludira na Man Rejevu fascinaciju Ingresovim aktovima kao i na idiom u francuskom sa značenjem: ‘hobi’, u kombinaciji sa lucidno izvedenom transformacijom Kikinog tela u muzički instrument nedvosmisleno aludiraju da je Kiki (odnosno njeno telo) Manova violina – njegov hobi i razbribriga. Golo telo verovatno nikada pre Man Rejeve ‘Violine’ nije bilo progresivnije interpretirano kroz objektiv fotografskog aparata i odatle odluka Van Ćinsuna da centralnu figuru u Dormitory (2005.) postavi upravo u ovu pozu nije začuđujuća. Njegova verzija Kiki umesto turbana na glavi ima venac od cveća, a pored nje u prvom planu možemo da vidimo i umetnika pred slikarskim platnom na kojem je izložen rad iz Ćinsunove Requesting Budha serije (1999.) kao i nekoga ko je ‘uronio’ ispod suknje u jasno karikiranoj standardnoj reprezentaciji fotografa. Svuda oko njih, više desetina nedefinisanih golih ‘stanara’ ove spavaone formiraju masu tela koje je slučaj naneo u isti prostor, u istu situaciju, u isti kadar (odnosno zemlju).
Imitacija, ili bolje re-instalacija još čuvenijeg akta – Botičelijeve ‘Venere’ zauzima centralnu poziciju u Romantique (2003.) i postavljena je uz aluzije na podjednako poznate scene iz opusa Velaskeza, Rafaela i Matisa – svojevrsna kombinovana reprodukcija preseka istorije Zapadne umetnosti, ponovno sklopljena u lokalnom (kineskom) kontekstu, možda iz sećanja ili na osnovu nečijih tuđih interpretacija ali pre svega od lokalno raspoloživog ‘materijala’.
Van Ćinsun (Wang Qingsong), fotograf iz generacije koja je prisustvovala svetlosno-brzinskoj ekonomskoj revoluciji kako poput požara zahvata sve aspekte života, kao i njegov rad, ne može se izdvajati iz konteksta savremene socijalne situacije u Kini. Osnovna inspiracija i glavna poruka njegovih plastično, često duhovito isceniranih ‘masovki’, uz kritiku komercijalizacije i komformizma, je i dalje neartikulisani i neizdefinisani miks između Zapada i Istoka koji je nastao posledicnom otavranja Kine i njena još uvek ranjiva pozicija, neformulisana internacionalna reprezentacija i svojevrsna kriza indentiteta koje su naročito aktuelne pod svetlošću reflektora uperenih na otvaranje ovogodišnje Olimpijade.
Ovo je naročito vidljivo u China Mansion (2003.) još jednom foto-kolažu sklopljenom od klasičnih scena iz istorije umetnosti (primetite još jednu Kiki na panelu udesno) izmontiranih u podsmeh neretkim zabunama u (ishitrenom) tumačenju strane ekspertize u procesu modernizacije. Za razliku od eterične atmosfere (obećanja i nemogućeg ispunjenja) zapanjačke verzije ‘raja’ u Romantique, China Mansion je karikatura izivitoperene strane politike i ikonografije Kine kao ‘lakog tržišnog plena’ koja je kao posledica formirana.
Iako je njegov opus mnogostruko raznovsniji, u naglašenoj izrežiranosti donekle sličan Gregori Krodsonu i Džef Volu, ove tri fotografije očigledno su povezane otvorenim i naglašenim korišćenjem golog tela kao dodatnog elementa za de-konstrukciju i izrugivanje realnosti. Za razliku od Spensera Tanika, američkog fotografa koji u svojim instalacijama (golo) ljudsko telo tretira kao samo još jedan organski materijal specifične strukture i teksture, za Ćinsuna golo je oruđe za demistifikaciju ‘zapadnosti’, s obzirom na činjenicu da je ‘goli akt’ kao takav proizvod helensko-evropskog likovnog nasleđa, izvezen u ostale delove sveta rame uz rame s parnom mašinom ili pojmom demokratije. Nepostojanje adekvatnog vizuelnog vakubalara za tretiranje ‘golotinje’ razlog su ‘delimičnog pokrivanja’, naročito u ranijim radovima iz 2003.
Ako su (fotografski) tretman i predstava golog tela bilo kakva odrednica za nivo razvoja ili napretka (misli, umetnosti, civilizacije?) društva onda je ipak i svakako važno pomenuti Rajana Mek Ginlija (Ryan McGinley) – tridesetogodišnjeg njujorškog autora (potražite ga na kaveru Sigur Rosa) čije su nepsredne, otvorene i spontane slike dvadesetineštogodišnjaka uspele da mu zasluže par međunarodnih izložbi i nagrada u nekoliko poslednjih godina. Apsolutno rasterećena, nedvosmisleno relaksirana gola tela (samim time gotovo strana u domenu profesionalne fotografije) post-tinejdžera nove generacije, koja se ne seća ni disko a kamoli rokenrol muzike, putokaz su smera u kome se nezaustavljivo krećemo.
Fotografije:
- Van Ćinsun, Dormitory, 2005.
- Van Ćinsun, China Mansion, 2003.
Objavljeno u časopisu Prestup, septembar 2008.
No comments:
Post a Comment